کد مطلب:188956 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:148

گروه ها بعد از مرگ
نكته دیگر كه از این روایات و روایات دیگر باقر العلوم علیه السلام بهره می توان گرفت، این كه افراد بعد از مرگ در عالم برزخ به دو گروه و یا بر اساس برخی روایات دیگر به سه گروه تقسیم می شوند. در برخی روایات سخن از تقسیم بندی به دو گروه است. مانند مؤمن و كافر، مؤمن در باغی از باغ های بهشتی قرار می گیرد. و كافر و تبهكار در گودالی از آتش قرار می گیرد، القبر اما روضة من ریاض الجنة و اما حفرة من حفر النیران. [1] .

لیكن در جمع بندی روایات می توان گفت تقسیم بندی به سه گروه انجام می گیرد؛ مؤمن خالص، كافر خالص، افراد مشوب به حق و باطل. از دو گروه اول سؤال جواب در عالم برزخ انجام می گیرد. امر گروه سوم به قیامت واگذار می شود. امام باقر علیه السلام: انما یسال فی قبره من محض الایمان و الكفر محضا و أما سوی ذلك فیلهی عنه. [2] امام صادق علیه السلام: لا یسأل فی القبر الا من محض الایمان محضا او محض الكفر محضا و الاخرون یلهون عنهم. [3] «امام باقر علیه السلام در قبر از ایمان خالص و كفر خالص سؤال می شود، دیگران رها می شوند.» «امام صادق علیه السلام در قبر از ایمان خالص و كفر خالص



[ صفحه 115]



سؤال می شود و سایر مردم رها می شوند». [4] .

از امیرالمؤمنین نیز این گونه روایت است، مرگ برای برخی بشارت به نعمت های جاوید است و برای برخی مژده به عذاب ابدی است و برای گروه سوم حزن و هول و هراس است، كه نمی دانند به كدام گروه ملحق خواهند شد. گروه اول دوستان ما هستند، گروه دوم دشمنان ما، گروه سوم مؤمن تبهكاری كه به خویشتن ستم كرده است. این نیز ممكن است در نهایت با شفاعت ما نجات یابد. لكن یخرجه من النار بشفاعتنا. [5] البته گروه دیگری مانند مستضعفین در اعتقاد و... از زمره گروه سوم می باشند. [6] .



[ صفحه 116]




[1] بحار، ج 6، ص 275.

[2] فروع كافي، ج 3، ص 235، بحار، ج 6، ص 260.

[3] همان.

[4] بحار، ج 6، ص 235، ح 52.

[5] معاني الاخبار، ص 288، ح 2.

[6] شفاعت در عالم برزخ؟

در اين روايت سخن از نجات گروه سوم به شفاعت عترت مي باشد. اين نكته با برخي رواياتي كه مفهوم آنها اين است كه در عالم برزخ شفاعت نيست، ناسازگاري ندارد. زيرا مفاد اين روايت اين نيست كه در عالم برزخ از شفاعت بهره مند مي شود. بلكه ممكن است منظور اين باشد كه در قيامت در پايان كار به بركت شفاعت شافعين مانند عترت، به بهشت برود.

بنابراين، اين نكته ناسازگاري با رواياتي ندارد كه مي فرمايند در برزخ شفاعت نيست، امام صادق عليه السلام: من بر شيعيان خود از عالم برزخ بيم دارم. بعد از برزخ ممكن است آنان را نجات دهيم، و الله ما اخاف عليكم الا البرزخ، فاما اذا صار الامر الينا فنحن اولي بكم. (بحار، ج 6، ص 214).

عن الصادق عليه السلام البرزخ القبر و هو الثواب و العقاب بين الدنيا و الاخرة، (بحار، ج 6، ص 218) «برزخ از هنگام مرگ تا قيامت است».

امام صادق عليه السلام در قيامت ممكن است به بركت شفاعت پيامبر يا جانشينان پيامبر همه شيعيان به بهشت بروند، ليكن بر شما از برزخ هراسناك هستم، ولكني و الله اتخوف عليكم في البرزخ. (فروغ كافي، ج 3، ص 342، بحار، ج 6، ص 267.) معناي اين گروه از روايات اين است كه در عالم برزخ شفاعت نيست.